Anne Destrooper-Georgiades, «Το έμβλημα της Κυπριακής Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών: Ένας αργυρός στατήρας του Ευαγόρα Α΄, που παρουσιάζει ένα ανδρικό κεφάλι με λεοντή», Επιστημονική Επετηρίς της Κυπριακής Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών, τόμ. Α (1992), σ. 11.

Το έμβλημα της Κυπριακής Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών είναι η εμπρόσθια όψη ενός αργυρού στατήρα του Ευαγόρα Α΄ της Σαλαμίνας. Παρουσιάζει το κεφάλι του Ηρακλή, και είναι ο Ηρακλής, όπως αναγνωρίζεται από τη χαρακτηριστική λεοντή. Αυτός ο τύπος υπάρχει ήδη από το τέλος του 6ου και 5ου αιώνα π.χ. σε Κυπριακά νομίσματα της Λαπήθου και του Κιτίου και σε νομίσματα του υπόλοιπου Ελληνικού χώρου.

Ο Ηρακλής παρουσιάζεται και σε διαφορετική στάση σ’ άλλα νομίσματα του Ευαγόρα, δηλαδή κρατώντας κέρας και ρόπαλο, καθισμένος πάνω σε δέρμα λιονταριού, που είναι απλωμένο σε βράχο. Εκτός όμως από αυτά, υπάρχουν και μικρά νομίσματα που απεικονίζουν κεφαλή νεαρού που δεν είναι όμως βέβαιο αν αυτά έχουν κοπεί από τον Ευαγόρα ή από προηγούμενους βασιλείς και αν ακόμη παρουσιάζουν τον ίδιο τον Ηρακλή.

Αυτοί οι τύπου που αναφέρθηκαν πιο πάνω, δεν βρίσκονται σ’ άλλα Κυπριακά νομίσματα. Υπάρχει όμως άλλος τύπος, που παρουσιάζει τον Ηρακλή τοξοφόρο, στα νομίσματα της Λαπήθου και του Κιτίου.

Στη Σαλαμίνα, ο ήρωας πρώτη φορά παρουσιάζεται σε νομίσματα. Δεν είναι αμέσως φανερό γιατί ο Ευαγόρας διάλεξε αυτόν τον τύπο, ένα τύπο που δεν ξαναπαρουσιάζεται στα νομίσματα άλλων βασιλέων της Σαλαμίνας.

Μέχρι σήμερα δε φαίνεται να έχουν βρεθεί τέτοιοι στατήρες στην Κύπρο, αλλά μόνο στη Νότια Μικρά Ασία. Εκεί έχουν βρεθεί σε θησαυρούς. Είναι γεγονός ότι οι στατήρες, που έχουν αρκετά μεγάλη αξία, προσφέρονται καλύτερα για αποθησαύριση και δύσκολα χάνονται.

Μάλλον έχει σχέση με την πολιτική των Περσών σ’ αυτές τις περιοχές, πολιτική που κάποτε συμπίπτει και κάποτε αντιστρατεύεται με αυτή του Ευαγόρα, αλλά που σίγουρα εμπλέκει πολλές στρατιωτικές κινήσεις μεταξύ της Κύπρου και της Νότιας Μικράς Ασίας, ιδιαίτερα δε της Κιλικίας.

Εξ άλλου, δεν είναι παράξενο που τέτοια μεγάλα νομίσματα δεν έχουν βρεθεί ως τώρα στην Κύπρο. Μόνο ένας θησαυρός εκείνης της εποχής έχει μέχρι σήμερα βρεθεί στο νησί, αυτός του Βουνιού. Σ’ αυτό δεν υπάρχει ούτε ένα νόμισμα του Ευαγόρα. Μήπως αυτό δεν είναι τυχαίο; Ο θησαυρός κρύφτηκε ακριβώς τα χρόνια που ο Ευαγόρας έκανε μεγάλες εκστρατείας σ’ όλο το νησί.

Ακόμα οι στατήρες του Ευαγόρα, δε δείχνουν την επεκτατική του πολιτική στην Κύπρο. Όμως οι τύποι των νομισμάτων, το κεφάλι του Ηρακλή όπως και οι άλλοι τύποι με τον ίδιο ήρωα, το κάνουν μήπως έμμεσα; Οπωσδήποτε εκφράζουν το ψηλό επίπεδο της τέχνης στη Σαλαμίνα αυτή την περίοδο.

Το άρθρο αποτελεί περίληψη του εκτενέστερου άρθρου της συγγραφέως που δημοσιεύεται στον ίδιο τόμο (σσ. 13-25), με τίτλο «L’emblème de la Société chypriote des études historiques: le droit d’un statère d’argent d’Evagoras 1er représentant une tête masculine coiffée d’une peau de lion».